ਕੀ ਤੀਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਹੋਵੇਗਾ ?

ਮੌਜੂਦਾ ਗਲੋਬਲ ਤਣਾਅ: 
2025 ਤੱਕ, ਕਈ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹੌਟਸਪੌਟਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ, ਚੀਨ, ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਵੱਡੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਟਕਰਾਅ, ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰ ਸਥਿਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। 
ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਟਕਰਾਅ:

 ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੁਆਰਾ ਯੂਕਰੇਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਨੇ ਰੂਸ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦਰਮਿਆਨ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਟੋ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾਟੋ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿੱਧੇ ਟਕਰਾਅ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਾਟੋ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਯੂਕਰੇਨ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਰੂਸੀ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਫੌਜੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। 

ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਤਣਾਅ
: ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਵਧ ਰਹੀ ਫੌਜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫਲੈਸ਼ਪੁਆਇੰਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਤਾਕਤ ਦੁਆਰਾ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ:
 ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ, ਸੀਰੀਅਨ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ, ਅਤੇ ਯਮਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਉੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਖੇਤਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰਸਾਰ:
 ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵੀ ਵਰਤੋਂ, ਜਾਂ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦਾ ਜੋਖਮ, ਵਿਸ਼ਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਖਤਰਨਾਕ ਪਹਿਲੂ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਘਟਨਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਵੱਡੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਖਲ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। 

ਗਲੋਬਲ ਮਿਲਟਰੀ ਖਰਚ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ: 
SIPRI ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2021 ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਮਿਲਟਰੀ ਖਰਚ $2113 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੱਡੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਫੌਜੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। 
ਇਥੋਂ ਇਹ ਕਿਆਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੀਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨਾਟੋ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਸਾਰ ਇਹਨਾਂ ਦੋ ਧੜਿਆ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਬਾਕੀ ਯੁੱਧ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਲੰਬਾ ਚੱਲੇਗਾ ਓਹਨਾਂ ਹੀ ਫ਼ਾਇਦਾ ਵੱਡੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਤੇ ਬੈਂਕਰਾਂ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇਗੀ ?
ਅਜੋਕੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੋਨਾਂ ਨਾਲ਼ ਬਰਾਬਰ ਸੰਬਧ ਬਣਾਕੇ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੋਵਾਂ ਲਈ  ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਛੋਟੇ ਮੁਲਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀਆਂ ਮਾਰਕੀਟ ਹਨ ਕਿਉਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੜਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧਾ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਪਾਰਿਕ  ਪੈਰ ਪਸਾਰੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਓਸਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਦੇ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮਾਰਗ ਵਰਤਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਚੀਨ ਤੋਂ ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਮਿਆਂਮਾਰ ਫ਼ਿਰ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਫ਼ਿਰ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਲਗਪਗ ਡੇਢ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਚੀਨ ਏਸ਼ੀਆ ਚ ਇਸੇ ਤਕਨੀਕ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਗਵਾਦਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਚੀਨ ਨੇ ਲੀਜ ਤੇ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਚੀਨ ਇਸ ਬੰਦਰਗਾਹ ਦੇ ਰਸਤੇ ਇੱਕ ਤਾਂ ਸਵੇਜ ਨਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜਾ ਪੂਰੇ ਏਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਚੀਨ ਸੜਕੀ ਵਪਾਰਕ ਆਵਾਜਾਈ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ CPEC(China Pakistan Economic Corridor) मद्भव ਯੋਜਨਾਂ ਰਾਂਹੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੇ ਆਪਣਾ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਫਿਰਾਕ ਚ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾਂ ਚ ਰਸ਼ੀਆ ਵੀ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ।

ਇਸ ਸੜਕ ਰਾਂਹੀ ਚੀਨ ਆਪਣਾ ਮਾਲ ਸਿੱਧਾ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਰਾਂਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਇਰਾਕ, ਇਰਾਨ, ਉਜਬੇਕਿਸਤਾਨ, ਰਸ਼ੀਆ, ਤਾਈਵਾਨ, ਤੁਰਕੀ ਇਟਲੀ ਪੂਰੇ ਯੂਰਪ ਚ ਸਿੱਟੇਗਾ। ਇਹ ਸੜਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜਵਾਂ ਵੱਖੀ ਚੋਂ ਨਿੱਕਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੜਕ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਚ ਜਿਸ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਿਉਂ ਗੁਜਰਨੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਹੈ। ਜੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਵਪਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਜਮੀਨ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟਸ ਦੀ ਨਜਰ ਦੋਨੋਂ ਪਾਸੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਹੈ । ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਟੌਪ ਦਾ ਕਿੰਨੂੰ, ਅੰਬ, ਮਾਲਟਾ, ਆੜੂ ਅਮਰੂਦ ਗੱਲ ਕੀ ਹਰ ਤਰਾਂ ਦੇ ਫਰੂਟ ਤੇ ਵੈਜੀਟੇਬਲ ਤੇ ਸੀਡਸ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੈਪੇਬਲ ਹੈ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਅਦਾਰੇ ਉਸ ਸੜਕ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਵਾਸਤੇ ਤਰਲੋ ਮੱਛੀ ਹੋ ਰਹੇ ਨੇ। ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚਹੁੰਦੇ ਕਿ ਐਨੇ ਵੱਡੇ ਸੁਨਿਹਰੇ ਮੌਕੇ ਦਾ ਦੋਨਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਲਾਭ ਉਠਾਉਣ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਚ ਵੱਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਐਂਟਰੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਗੋਲਡਨ ਸੜਕ ਲਾਹੌਰ ਲੰਘ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚ ਜਿਮੀਂਦਾਰਾ ਤੇ ਮੁਜਾਰਾ ਸਿਸਟਮ ਹੈ। ਜਮੀਨਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕੀ ਹੱਕ ਪਹਿਲਾਂ ਈ ਲੈਂਡਲੌਰਡਸ ਕੋਲ ਨੇ ਤੇ ਮੁਜਾਰੇ ਨੇ ਲੇਬਰ ਈ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਉਹ ਜਿਮੀਂਦਾਰ ਦੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ। ਦੂਜਾ ਭੁੱਖਮਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਸ ਸੜਕੀ ਯੋਜਨਾਂ ਰਾਂਹੀ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਗਰੀਬੀ ਚੱਕਣਾ ਚਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਏਧਰ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਬਿੱਲਕੁੱਲ ਉਲਟ ਨੇ, ਏਥੇ ਮੁਜਾਰੇਦਾਰੀ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਅੰਤ 1950 ਚ ਈ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਤੇਮਾਲ ਵੇਲੇ ਤਕਰੀਬਨ ਸਭ ਨੂੰ ਮਾਲਕੀ ਹੱਕ ਦੇਕੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੀ ਸਾਂਝੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਪਹਿਲੀ ਜਮਾਂਬੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਚ 1950 ਚ ਲਾਗੂ ਕਰਕੇ ਜਗੀਰਦਾਰੀ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਭੋਗ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਚ ਬਿਨਾਂ ਰੋਕ ਟੋਕ ਦੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉੱਤਰ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਚ ਇਹ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਰੂਰਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਛੋਟਾਂ ਦਿੰਦੇ ਕਨੂੰਨ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟਾਂ ਲਈ ਲਿਆਂਦੇ ਤਾਂ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਦਰਵਾਜੇ ਖੋਹਲ ਕੇ ਸਿੱਧੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਲ ਮਾਰਕੀਟ ਚ ਆਪਣਾ ਸਮਾਨ ਵੇਚਣ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਘਰਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਇਸਦੀ ਸੂਹ ਲੱਗੀ ਇਹਨਾਂ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜਮੀਨ ਹਥਿਆਉਣ ਤੇ ਇਸ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਾਨ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ ਜਮੀਨ ਤੇ ਆਪਣਾ ਕਬਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਉਂਤਬੰਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਐਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਲਟਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਈ ਨਾਂ ਆਵੇ ਕਿ ਅਸਲ ਮਾਜਰਾ ਹੈ ਕੀ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਗਵਾਦਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਮਹਿਜ ਦੂਰੀ 350-400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਨਵਾਂ ਬਣ ਰਿਹਾ ਕਟੜਾ ਐਕਸਪਰੈਸ ਵੇਅ ਵੀ ਏਸੇ ਲੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਏਸੇ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਕਨੂੰਨ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਟੱਸ ਤੋਂ ਮੱਸ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਹੁੰਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਰਪੋਰੇਟਸ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਪਰੈਸ਼ਰ ਹੀ ਐਨਾਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ

ਕੀਮਤ ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਬਦਲਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਚੀਨ ਜਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ
ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਰਸਤੇ ਖੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਉਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ 
ਹੋਣਾ ਲਾਜਮੀਂ ਹੈ।
ਜਿਹੜਾ ਚੀਨ CPec ਐਕਸ ਪਰੈਸ ਵੇਅ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ
ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਿੰਨ ਜਿਲਿਆਂ ਨਾਲ ਖਹਿ ਕੇ ਲੰਘਦਾ ਹੈ।
ਫਿਰੋਜਪੁਰ ਤੋਂ ਇਹਦੀ ਦੂਰੀ 80 Km ਤਰਨਤਾਰਨ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ
65km ਤੇ ਸ਼ਿਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਮਹਿਜ 50 km ਦੀ
ਦੂਰੀ ਤੇ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਕਟੜਾ ਐਕਸ ਪਰੈਸ ਵੇਅ ਨੂੰ ਵੀ ਅੰਮਰਿਤਸਰ
ਨਾਲ ਜੋੜਕੇ CPec ਐਕਸਪਰੈਸ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ
ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਚੀਨ ਨਾਲ਼ CPEC ਰਾਹੀਂ ਵਪਾਰ ਕਰੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਚੀਨ ਸੁਪਰਪਾਵਰ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਸੜਕਾਂ ਦਾ ਜਾਲ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਉੱਥੋਂ ਜੌਰਡਨ , ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਯੂਰੋਪ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਸਿੱਧਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਵੇ । ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਭੁਗਤਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ । ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਉਸਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ ।
ਕੀ CPEC ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ?
ਇਹ ਜੋ ਜਮੀਨਾਂ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਸੜਕਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਇਨਾ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਜਿਹੜੇ ਢਾਬੇ ਜਾਂ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਖੁਲਣਗੇ ਉਹ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਹੀਂ ਸੈਂਟਰਲਾਈਜ ਹੋਣਗੇ ।ਇਨਾ ਹਾਈਵੇ ਰਾਹੀ ਸਫਰ ਕਰਨਾ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਬੰਦ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਵੱਡੇ ਵਪਾਰੀ ਹੀ ਸਫਰ ਕਰ ਸਕਣਗੇ । 

ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਕੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੋਵੇਗੀ ?
ਸਿੱਖਾਂ ਕੋਲੇ ਆਪਣਾ ਰਾਜ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱਡਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਮੌਕਾ ਹੋਵੇਗਾ ਬੇਸ਼ਰਤੇ ਸਿੱਖ ਆਪਣੇ ਵਖਰੇਵੇਂ ਛੱਡ ਕੇ ਇੱਕੋ ਝੰਡੇ ਥੱਲੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਿਆਸਤ ਸਿਰਜਣ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਆਪ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ ।ਜੇਕਰ ਸਿੱਖ ਆਪਣੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਪੈਦਾ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਚਾਈਨਾ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਤੋਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਰਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵੱਲ ਵੱਧ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।ਜਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਇਹੀ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦੇ ਹੀ ਗਦਾਰ ਨਿਕਲਣਗੇ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਉਲਝੇ ਰਹਿਣ ਗੇ।ਜਿਸ ਕਾਰਨ 1947 ਵਾਲੀ ਗਲਤੀ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦੇ ਕਿਆਸ ਹਨ।
ਹਾਂ ਜੇਕਰ ਗੁਰੂ ਨੇ ਚਾਹਿਆ ਤਾਂ 
ਖੁਆਰ ਹੋਏ ਸਭ ਮਿਲੇਂਗੇ ਬਚੇ ਸ਼ਰਨ ਜੋ ਹੋਏ॥
ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਜਰੂਰ ਸੱਚ ਹੋਵੇਗੀ  ਅਤੇ ਖ਼ਾਲਸਾ ਫ਼ੇਰ ਰਾਜ ਕਰੇਗਾ....

ਰਾਜ ਕਰੇਗਾ ਖਾਲਸਾ ਆਕੀ ਰਹੇ ਨਾ ਕੋਇ॥

ਪਵਣੁ ਗੁਰੂ ਪਾਣੀ ਪਿਤਾ ਮਾਤਾ ਧਰਤਿ ਮਹਤੁ ॥

ਗੂਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਇਹ ਤੁਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਹਵਾ ਪਾਣੀ ਤੇ ਧਰਤੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦੱਸਿਆ ਪਰ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ 500 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਹੀ ਸਿੱਖ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵੈਰੀ ਬਣ ਜਾਣਗੇ ।

ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਪਸ਼ੂ ਨਵਾਉਣ ਲਈ ਪਿੰਡ ਦੀ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਲੈਕੇ ਜਾਂਦੇ ਸਾਂ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਤਾਂ ਮੱਝਾਂ ਦਾ ਤੋਰਾ ਫੇਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਦੂਜਾ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਟਰਾਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਹਨੇ ਆਲਸੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮੱਝਾਂ ਦਾ ਪੈਰ ਬਾਹਰ ਨੀ ਪਵਾਉਂਦੇ। ਅਸੀਂ ਮਣੋ ਮਣੀ ਪਾਣੀ ਇੱਕ ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ ਨਹਾਉਣ ਪਿੱਛੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। 

ਦੂਜਾ ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਆਰਡਰ ਤਹਿਤ ਅਸੀਂ  ਵੱਡੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਕੋਠੀਆਂ ਪਾ ਲਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਵਿਹੜੇ ਪੱਕੇ ਕਰ ਲਏ ਹਨ ਤਾਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਵਿਹੜਾ ਸਾਫ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸੌਖ ਹੋਵੇ ਸਾਡਾ ਵਿਹੜਾ ਸਾਫ਼ ਲੱਗੇ। ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਕੋਠੀ ਨਾਂ ਵੀ ਪਾਈ ਹੋਵੇ ਪਰ ਵਿਹੜਾ ਸਭ ਦਾ ਪੱਕਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ।ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਵਿਰਲੇ ਹੀ ਘਰ ਮਿਲ਼ਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਵਿਹੜਾ ਕੱਚਾ ਹੋਵੇ। ਫੇਰ ਇਸਨੂੰ ਸਾਫ ਰੱਖਣ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਪਾਣੀ ਡੋਲਦੇ ਆਂ ਕਿ ਅੱਧਾ ਪਿੰਡ ਨਹਾ ਲਵੇ। ਉੱਤੋ ਪਸ਼ੂਆਂ ਵਾਲੇ ਬਰਾਂਡੇ ਵੀ ਪੱਕੇ ਕਰ ਲਏ ਗੋਹਾ ਕੂੜਾ ਚੱਕਣ ਦੀ ਥਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਨਾਲ ਹੀ ਰੋੜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਤੀਜਾ ਗੱਡੀਆਂ ਮੋਟਸਾਈਕਲ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਗੱਡੀ ਕਦੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਧੋਣ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਪਾਣੀ ਫੂਕਦੇ ਆ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਬਾਲਟੀ ਵੀ ਵਰਤੀਏ ਤਾਂ ਵੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਅਸੀਂ ਕੀ ਲੈਣਾ ਖੁੱਲਾ ਡੁੱਲ੍ਹਾ ਪਾਣੀ ਹੈ ਸਾਡੀ ਮਰਜ਼ੀ ।

ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਪਂਜਾਬੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮੂਹਰੇ ਨੇ ਚਾਹੇ ਗੱਲ਼ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦੀ ਹੋਵੇ, ਚਾਹੇ ਬੋਲੀ ਦੀ ਜਾ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਸਹਿਣ ਦੀ। ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮਿਟਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਹੱਸਦਾ ਵੱਸਦਾ ਪੰਜਾਬ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਬਾਹਰਲੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਕੇ ਜੋ ਅਸੀਂ ਟਾਇਲਟ ਸ਼ੀਟ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਵਾਈਆਂ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਜਾ ਜੰਗਲ ਪਾਣੀ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਹਰ ਵਾਰੀ ਪਾਣੀ ਛੱਡਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬਦਬੂ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰ ਘਰ ਦੀ ਟਾਇਲਟ ਔਸਤਨ 80 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਬਰਬਾਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀ ਪੁਰਾਣੇ ਵੇਲ਼ੇ ਦੇ ਪਖਾਨਿਆਂ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

 ਅਰਦਾਸ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ, ਮਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਇਕ-ਸੁਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਤਰ-ਮਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਨੁਕਤੇ ਉਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਨਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅਰਦਾਸ ਕਰਦੇ ਹੀ ਉਹ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸਬਰ ਹੋਵੇ, ਆਸ ਦੀ ਚਿਣਗ ਹੋਵੇ, ਭਰੋਸੇ ਦੀ ਦੌਲਤ ਹੋਵੇ, ਪਿਆਰ ਦੀ ਛਾਂ ਹੋਵੇ।

ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੰਜਾਂ ਪਿਆਰਿਆਂ, ਚੌਂਹ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ, ਚਾਲ੍ਹੀ ਮੁਕਤਿਆਂ, ਹੱਠੀਆਂ, ਜਪੀਆਂ, ਤਪੀਆਂ, ਨਾਮ ਜੱਪਣ ਵਾਲਿਆਂ, ਵੰਡ ਛੱਕਣ ਵਾਲਿਆਂ, ਦੇਗ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ, ਤੇਗ ਵਾਹੁਣ ਵਾਲਿਆਂ, ਵੇਖ ਕੇ ਅਣਡਿੱਠ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ, ਪਿਆਰਿਆਂ, ਸਚਿਆਰਿਆਂ, ਸ਼ਹੀਦਾਂ, ਮੁਰੀਦਾਂ, ਦਾਨੀਆਂ, ਗਿਆਨੀਆਂ, ਧਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਨਾਲ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚੋਲੇ ਬਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਰਫ਼ਤ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਾਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇਰੇ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਹਿੰਮਤਾਂ ਮੰਗੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਪਰ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਸਿੱਖੀ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਪਤਿਤ ਪੁਣੇ ਵੱਲ ਵੱਧ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਢੰਗ ਨਾਲ਼ ਅਰਦਾਸ ਵਿੱਚ ਦਸ ਮਿੰਟ ਖੜ੍ਹੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਅਰਦਾਸ ਕਰਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੀ ਨੀ ਪਤਾ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਿਵਾਜ਼ ਦਾ ਰੂਪ ਹੀ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 

ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅੱਖੀਂ ਡਿੱਠੀ ਘਟਨਾ ਸੁਣਾਉਣਾ। ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਘਰ ਸਹਿਜ ਪਾਠ ਦੇ ਮੌਕੇ ਤੇ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਸੁਖਮਨੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਾਠ ਤੋਂ ਬਾਦ ਅਰਦਾਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਜੋ ਨੌਜਵਾਨ ਬੈਠੈ ਸੀ ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਦੇਖਾ ਦਿਖਾਈ ਵਿੱਚ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ। ਕੁੱਝ ਨੰਗੇ ਪੈਰੀ ਸੀ ਤੇ ਕੁੱਝ ਦੇ ਬੂਟ ਪਾਏ ਹੋਏ ਸੀ। ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਬੂਟ ਪਾਏ ਹੋਏ ਸੀ ਓਹ ਓਦਾਂ ਹੀ ਖੜੇ ਰਹੇ। ਨਾਂ ਤਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੱਥ ਜੋੜੇ ਹੋਏ ਸੀ ਤੇ ਖੜਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਟੇਢਾ ਵਿੰਗਾ ਹੀ ਸੀ। ਕੁੱਝ ਨੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਫੋਨ ਫੜ੍ਹੇ ਸੀ ਤੇ ਬਾਕੀ ਗੱਲਾਂ ਮਾਰਨ ਵਿੱਚ। ਸਿਰਫ਼ ਗੱਲ਼ ਗੱਲ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਵੀ ਠੀਕ ਸੀ ਪਰ ਓਹ ਤਾਂ ਅਰਦਾਸ ਤੇ ਵਿਅੰਗ ਕਸਕੇ  ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾ ਰਹੇ ਸੀ। ਇਹ ਸਭ ਦੇਖ਼ ਕੇ ਮੈਂਨੂੰ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਗੂਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਸਿੱਖੀ ਤੋਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ। ਜਿਹਨਾਂ ਸ਼ਹੀਦ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਆਪਾ ਏਸ ਲਈ ਵਾਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂਕਿ ਅਸੀਂ ਸੁਖੀ ਜਿਉਂ ਸਕੀਏ, ਅਸੀਂ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦਸ ਮਿੰਟ ਯਾਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਮੇਰੀ ਵੀ ਜ਼ਮੀਰ ਮਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਓਹਨਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਰਦਾਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਸਮਝਾ ਨਾ ਸਕਿਆ। ਖ਼ੈਰ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਬਲ ਬਖਸ਼ਣ। 

ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋ ਮਸਤਾਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਬਹੁਤਿਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਦੇਖੀ ਨੀ ਹੋਣੀ ਕਿਉਂਕਿ ਚੰਗਾ ਦੇਖਣਾ ਤੇ ਸੁਣਨਾ ਸਾਡੇ ਬੇਗੈਰਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਦੇਖੀ ਵੀ ਸੀ ਓਹਨਾਂ ਤੇ ਵੀ ਓਹਨਾਂ ਚਿਰ ਹੀ ਅਸਰ ਰਿਹਾ ਜਿਹਨਾਂ ਚਿਰ ਫਿਲਮ ਚਲੀ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਰਾਹ ਤੇ। ਅਸੀਂ ਅਮਲ ਕਰਨਾ ਤਾਂ ਭੁੱਲ ਹੀ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਮਸਤਾਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਅਰਦਾਸ ਵਾਲ਼ਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਹੇਠਾਂ ਵੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ।

GMO gentically modified organisms ਅਜਿਹੇ ਪੌਦੇ ,ਜਾਨਵਰ ਜਾ ਜੀਵ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ biotechnolgy ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ਼ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਲੇ ਜੀਨ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। GM ਸੋਏ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ ਜੀਨ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ GM ਮੱਕੀ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਣਜੰਮੇ ਭਰੂਣਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

1996 ਵਿੱਚ GMOs ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਸਿਰਫ 9 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 7% ਤੋਂ 13% ਹੋ ਗਈ; ਭੋਜਨ ਸੰਬੰਧੀ ਐਲਰਜੀ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਔਟਿਜ਼ਮ, ਪ੍ਰਜਨਨ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਕਾਰ, ਪਾਚਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਕਾਰ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। 

ਕਈ ਡਾਕਟਰ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਅਸੀਂ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਵਧਾਉਣ ਲਈ GM BOVINE GROWTH ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਟੀਕਾ ਲਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨਾਲ IGF 1 ਵਧਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

GM ਬੀਜ ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਣ ਲੱਗ ਗਏ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਾਂ ਬੀਜਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਫ਼ਸਲ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਬੀਜ ਦੁਬਾਰਾ ਫ਼ਸਲ ਨਹੀਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਮਤਲਬ GM ਬੀਜ ਪਰਾਗਣ ਕਰਨ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਜਿਸ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਸਾਨੂੰ ਨਵਾਂ ਬੀਜ ਖਰੀਦਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕੋ ਬੀਜ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਨਵੀਂ ਫ਼ਸਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।

GM ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ਼ ਪਰਾਗਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮੱਖੀਆਂ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਮਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ Gm ਫਲ ਬੀਜ ਰਹਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਤੇ ਕਾਫੀ ਮਾੜੇ ਅਸਰ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। GMO ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਮੋਨਾਰਚ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਤਿੱਤਲੀਆਂ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਸਿਰਫ਼ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤਕ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। Gmo ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਸੱਪ ਤੇ ਡੱਡੂ ਵਰਗੇ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮਾਂਦਰੂ ਨੁਕਸ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

GMO ਨਦੀਨ ਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਫ਼ਸਲ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਘਾਤਕ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਮੌਨਸੈਂਟੋ ਰਾਊਂਡ ਅੱਪ ਨਦੀਨ ਨਾਸ਼ਕ ਵੇਚਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਮਧੂ ਮੱਖੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਖੜਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਾਊਂਡ ਅੱਪ ਦੀ ਜਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ  ਸੁਪਰਵੀਡਸ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਰਾਊਂਡ ਅੱਪ ਨਾਲ ਵੀ ਨੀ ਮਰਦੇ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਨਦੀਨ ਨਾਸ਼ਕ ਵਰਤਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ਤਾਂ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦਾ ਹੀ ਹੈ ਨਾਲ ਦੀ ਨਾਲ਼ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਊਂਡ ਅੱਪ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸਬੰਦੀ, ਹਾਰਮੋਨ ਵਿਗਾੜ, ਜਨਮ ਤੇ ਨੁਕਸ ਤੇ ਕੈਂਸਰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇ ਇਹੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਅਸੀਂ  ਆਪਣੀਆਂ 2 ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੀਜੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ। ਇਸਤੋਂ ਚੰਗਾ ਅਸੀਂ ਪੁਰਾਣੇ ਖੇਤੀ ਢੰਗ ਕਸੀਏ ਨਾਲ ਨਦੀਨਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰੀਏ। 

ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਪਾਸੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੇ ਮੀਡਿਆ ਦੁਆਰਾ ਇਹੀ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ GM CROPS ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਫਾਇਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁੱਤੀ ਚੋਰਾਂ ਨਾਲ ਰਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵਰਲਡ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕਰਜੇ ਹੇਠ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਓਸਨੂੰ ਵਰਲਡ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਮੰਨਣੀਆਂ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਉਹ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਨਸੈਂਟੋ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਉਤਪਾਦ ਸਾਨੂੰ ਵੇਚ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਖ਼ਲ ਅੰਦਾਜੀ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਓਹ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜ੍ਹੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਕਲ਼ੀ ਫਾਇਦੇ ਦਸ ਕੇ ਰੇਹਾਂ ਸਪਰੇਹਾਂ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾ ਪਤਰਕਾਰ Gm ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਚੁੱਪ ਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

GMO ਖ਼ੇਤੀ ਦੇ ਬਦਲੇ ਗ਼ੈਰ GMO ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਉਪਜ ਵਿੱਚ 79 %  ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ gmo ਦੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ 1 % ਦੀ ਵੀ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਤਲਬ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਭੁੱਖਮਰੀ ਦੇ ਹਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਲਕੁਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।

ਅਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਜਾਣੇ ਜਾ ਅਣਜਾਣ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ GMO ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਖਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਹੇਠਾਂ ਕੁਝ GMO ਉਤਪਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰੋਜ ਮਰਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਵਰਤਦੇ ਹਾਂ: