ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਿੱਖਿਆ
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ, ਜਿਸ ਨੇ 1801 ਤੋਂ 1839 ਤੱਕ ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਲਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿੱਦਿਆ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ
ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ।
ਗੁਰੂਕੁਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ:
ਸ਼ਾਹੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ:
ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ:
ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ:
ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਸ਼ੇ:
ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਗਣਿਤ, ਵਿਗਿਆਨ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਭੂਗੋਲ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਈ ਗਈ।
ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ:
ਇਸਤਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ:
ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਕਈ ਸਕੂਲ ਸਿਰਫ਼ ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ।
ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਗੁਰੂਕੁਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਰਹੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇੱਕ ਗੁਰੂਕੁਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ (ਗੁਰੂਆਂ) ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ, ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ, ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਕਲਾ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ, ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ ਅਤੇ ਉਪਾਧੀਆਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਮਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਸਕੂਲ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲਾਹੌਰ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਮੁਲਤਾਨ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿਛੋਕੜਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਤ ਜਾਂ ਧਰਮ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸੀ।
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜ ਅਧੀਨ ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਦੇਖੀ। ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਵਜੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।
ਰਵਾਇਤੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ
ਮਹਾਰਾਜਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੁਰਾਤਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅਤੇ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਗਿਆਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ
ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯਤਨ ਕੀਤੇ, ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਸੀਮਾ ਅਤੇ ਉਪਲਬਧਤਾ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਨਾਲ, ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ।
1 Comments
AFTER G20, CHAIWALA GOT A KICK FROM JUSTIN - TRUE - DEW ! DEW = DIRECTED ENERGY WEAPON !
ReplyDeletehttps://www.aljazeera.com/news/2023/9/19/in Edia-expels-canada-diplomat-after-india-envoy-expelled-in-sikh-killing-row
RAW KILLED NIJAR,A SIKH FREEDOM FIGHTER IN CANADA - JUST O/S A SIKH TEMPLE ! 3 MASKED MEN CAME AND 2 SHOT HIM ! CANADA INTEL HAVE NO CLUE ! NIJAR IS AN ACCUSED IN THE KILLING OF A HINDOO PREIST IN PUNJAB !
TIT FOR TAT !
THIS IS THE RAW BUSINESS MODEL ALL OVER US + EU + NORTH AMERICA ! SPYING ON INDIANS AND KILLING THEM !
RAW WAS ALSO CAUGHT IN GERMANY IN THE SAME ACTIVTY
https://www.sikhpa.com/more-information-and-statement-on-arrest-of-indian-spies-in-germany/
SPREADING LIES TO UNDERMINE SIKHS !
ALL THE 1ST SECRETARIES IN ALL INDIAN EMBASSIES IN US/EU AND CANADA,SHOULD BE TRACKED FOR EVERY SECOND !
RAW IS A CRIMINAL ENTITY
JUSTIN TRUDEAU HAS TO BAN ALL INDIAN POLICE,ARMY,PARAMILITARY AND MHA OFFICIALS,,FROM ENTERING CANADIAN AIRSPACE ! THEY ARE SCUM ! THESE SCUM WILL SHOOT ANYONE,FOR A BRONZE ALLOYED MEDAL !
JUSTIN IS THE TRUE FOLLOWER OF JESUS - THE BASTION OF HUMAN RIGHTS ! USA AND EU HAVE SOLD THEIR SOUL TO CHAIWALA !
BUT NOT JUSTIN !
JUSTIN DOES NOT NEED CHAIWALA MARKET ! JUSTIN EXPORTS OIL,GAS AND MINERALS ! THERE IS ALMOST NO TRADE WITH CHAIWALA !
JUSTIN IS THE VOICE OF THE FREE WORLD !
JUSTN IS THE ONLY LEADER IN THE WORLD WHO SAID THAT BSF IS A CRMINAL ENTITY
https://www.ndtv.com/india-news/canada-accuses-bsf-of-human-rights-violations-418637
https://www.indiatoday.in/india/north/story/bsf-a-violent-force-canadian-embassy-74805-2010-05-20
JUSTIN IS THE ONLY MAN TO REFUSED VISAS TO INDIAN ARMY AND PARAS WHO SERVED IN KASHMIR
https://www.opindia.com/2023/09/canada-rejects-visas-of-armed-forces-who-served-in-jk-vivek-katju/
JUSTIN IS THE MAN ! THE STAR !
JUSTIN TRUDEAAU,HAS BECOME THE PARAGON, OF GLOBAL HUMAN RIGHTS !
THE US AND EU HAVE SOLD THEIR SOUL TO THE CHAIWALA !
THESE ARE THE VALUES, OF A 1ST WORLD NATION !
THE VALUES OF JESUS AND PLATO'S UNIVERSALS !
JUSTIN CAN USE THIS A TEST CASET,O REVIVE ,HIS FLAGGING RATINGS !
THIS WILL UNITE ALL CANADIANS !
KILLING BY RAW ON CANADIAN SOIL + HUMAN RIGHTS !
NEXT STEP IS TO RECOGNISE THE FREEDOM STRUGGLE IN KASHMIR AND MANIPUR !
MANIPUR - CHRISTIAN GENOCIDE
KASHMIR = MUSLIM GENOCIDE ! SAMIR SARDANA
IT IS TIME FOR THE LAND OF THE MAPLE LEAF TO BECOME THE BASTION FOR HUMAN RIGHTS AND IHRL.
ONLY CANADA CAN DO THIS AS IT IS A STUPENDOUSLY RICH NATION, WITH A LOW POPULATION !
THUS IT DOES NOT HAVE THE PROBLEMS OF EU AND US - WHOSE COMPULSIONS DRIVE THEM, TO CHAIWALA !
FIGHTING CHAIWALA IS A BETTER OPTION, THAN FIGHTING EMPEROR XI !
LONG LIVE JUSTIN ! dindooohindoo